Format LXF (Linux eXtraction Format) to powszechnie używany format archiwów do dystrybucji dystrybucji Linuksa i innych pakietów oprogramowania. Został opracowany jako następca starszego formatu SXF (System eXtraction Format) i oferuje szereg ulepszeń pod względem kompresji, bezpieczeństwa i elastyczności. Archiwa LXF są zaprojektowane tak, aby były autonomiczne, co oznacza, że zawierają wszystkie niezbędne pliki i metadane wymagane do ekstrakcji i instalacji.
W swojej istocie archiwum LXF składa się z serii skompresowanych plików i katalogów, wraz z plikiem manifestu opisującym zawartość archiwum. Plik manifestu, zwykle nazywany „manifest.json”, zawiera metadane, takie jak wersja archiwum, data utworzenia i lista wszystkich plików i katalogów zawartych w archiwum. Każdy wpis w manifeście zawiera ścieżkę pliku, rozmiar, uprawnienia i sumy kontrolne w celu weryfikacji integralności.
Archiwa LXF wykorzystują kombinację algorytmów kompresji, aby osiągnąć wysokie współczynniki kompresji przy jednoczesnym zachowaniu szybkiej prędkości ekstrakcji. Najpopularniejszymi algorytmami kompresji używanymi w LXF są LZMA (algorytm łańcucha Markowa Lempel-Ziv-Markov) i Brotli. LZMA jest znany ze swoich doskonałych współczynników kompresji, ale wolniejszych prędkości kompresji i dekompresji w porównaniu z innymi algorytmami. Z drugiej strony Brotli oferuje dobry balans między współczynnikiem kompresji a szybkością, co czyni go odpowiednim dla większych archiwów.
Aby utworzyć archiwum LXF, pliki i katalogi są najpierw kompresowane przy użyciu wybranego algorytmu kompresji. Skompresowane dane są następnie dzielone na fragmenty o stałym rozmiarze, zwykle 64 KB lub 128 KB. Każdy fragment jest indywidualnie kompresowany przy użyciu szybkiego algorytmu kompresji, takiego jak LZ4 lub Snappy, aby jeszcze bardziej zmniejszyć rozmiar archiwum. Skompresowane fragmenty są przechowywane sekwencyjnie w pliku archiwum, wraz z manifestem i innymi metadanymi.
Jedną z kluczowych cech LXF jest jego obsługa równoległej ekstrakcji. Format archiwum jest zaprojektowany tak, aby umożliwić wielu wątkom jednoczesne wyodrębnianie różnych części archiwum, co znacznie skraca czas ekstrakcji w systemach wielordzeniowych. Osiąga się to poprzez niezależne przechowywanie skompresowanych fragmentów i zapewnienie indeksu, który mapuje każdy fragment na jego odpowiadający mu plik i przesunięcie w archiwum.
LXF zawiera również kilka środków bezpieczeństwa w celu zapewnienia integralności i autentyczności zarchiwizowanych danych. Każdy plik w archiwum jest powiązany z sumą kontrolną, zwykle obliczaną przy użyciu algorytmu SHA-256. Sumy kontrolne są przechowywane w manifeście i mogą być używane do weryfikacji integralności wyodrębnionych plików. Dodatkowo LXF obsługuje podpisy cyfrowe, umożliwiając twórcy archiwum podpisanie manifestu za pomocą klucza prywatnego. Podpis może zostać zweryfikowany przez odbiorcę za pomocą odpowiadającego mu klucza publicznego, zapewniając, że archiwum pochodzi z zaufanego źródła i nie zostało naruszone.
Aby wyodrębnić archiwum LXF, narzędzie do ekstrakcji najpierw odczytuje manifest i weryfikuje jego integralność za pomocą dostarczonych sum kontrolnych i podpisów cyfrowych. Jeśli weryfikacja się powiedzie, narzędzie przystępuje do wyodrębniania skompresowanych fragmentów równolegle, wykorzystując wiele wątków w celu przyspieszenia procesu. Każdy fragment jest dekompresowany przy użyciu odpowiedniego algorytmu, a wyodrębnione pliki są zapisywane w katalogu docelowym, zachowując oryginalne ścieżki plików i uprawnienia.
Archiwa LXF można tworzyć i wyodrębniać za pomocą różnych narzędzi, w tym oficjalnego narzędzia wiersza poleceń „lxf” i graficznych interfejsów użytkownika, takich jak „lxf-gui”. Narzędzia te zapewniają opcje określania algorytmów kompresji, rozmiaru fragmentu i innych parametrów w celu optymalizacji archiwum pod kątem określonych przypadków użycia. Oferują również funkcje takie jak dzielenie i scalanie archiwów, umożliwiając dystrybucję dużych archiwów w wielu plikach i ponowne złożenie ich podczas ekstrakcji.
Oprócz zastosowania w dystrybucjach Linuksa, LXF zyskał popularność w innych obszarach, takich jak rozwój gier i obliczenia naukowe. Twórcy gier często używają LXF do dystrybucji zasobów i zasobów gry, wykorzystując jego wysokie współczynniki kompresji i szybkie prędkości ekstrakcji. W obliczeniach naukowych LXF jest używany do archiwizowania i dystrybucji dużych zestawów danych, zapewniając integralność danych i ułatwiając współpracę między badaczami.
Pomimo wielu zalet, LXF nie jest pozbawiony ograniczeń. Jedną z potencjalnych wad jest jego stosunkowo nowy status w porównaniu z innymi ugruntowanymi formatami archiwów, takimi jak TAR i ZIP. Oznacza to, że obsługa LXF może nie być tak powszechna, a niektóre starsze systemy lub narzędzia mogą nie mieć natywnej obsługi wyodrębniania archiwów LXF. Jednak w miarę jak LXF zyskuje większą adopcję i staje się bardziej rozpoznawalny, oczekuje się, że ten problem z czasem zmniejszy się.
Kolejnym zagadnieniem jest narzut obliczeniowy wymagany do kompresji i ekstrakcji archiwów LXF. Chociaż użycie równoległej ekstrakcji i szybkich algorytmów kompresji pomaga złagodzić ten narzut, tworzenie i wyodrębnianie dużych archiwów LXF może nadal być czasochłonne i wymagać dużych zasobów w porównaniu z prostszymi formatami. Jednak w scenariuszach, w których priorytetem są wysokie współczynniki kompresji i integralność danych, zalety LXF często przewyższają koszty obliczeniowe.
Podsumowując, format archiwum LXF stanowi znaczący postęp w dziedzinie kompresji i dystrybucji danych. Jego połączenie wysokich współczynników kompresji, równoległej ekstrakcji i silnych środków bezpieczeństwa sprawia, że jest to atrakcyjny wybór dla szerokiego zakresu zastosowań, od dystrybucji Linuksa po rozwój gier i obliczenia naukowe. W miarę jak LXF będzie się rozwijał i zyskiwał adopcję, prawdopodobnie stanie się coraz ważniejszym narzędziem w arsenale zarówno programistów, jak i administratorów systemów.
Kompresja plików redukuje redundancję, dzięki czemu te same informacje wymagają mniej bitów. Górna granica jest wyznaczana przez teorię informacji: dla kompresji bezstratnej limitem jest entropia źródła (zobacz teoremę kodowania źródła Shannona source coding theorem oraz jego oryginalny artykuł z 1948 roku „A Mathematical Theory of Communication”). W kompresji stratnej kompromis między przepływnością a jakością opisuje teoria rate–distortion.
Większość kompresorów działa w dwóch etapach. Najpierw model przewiduje lub ujawnia strukturę danych. Następnie koder zamienia te przewidywania w niemal optymalne wzorce bitowe. Klasyczną rodziną modeli jest Lempel–Ziv LZ77 (1977) i LZ78 (1978) wykrywają powtarzające się podciągi i zamiast surowych bajtów emitują odwołania. Po stronie kodowania kodowanie Huffmana (zob. artykuł z 1952 r.) przypisuje krótsze kody symbolom bardziej prawdopodobnym. Kodowanie arytmetyczne i range coding są jeszcze precyzyjniejsze i zbliżają się do granicy entropii, a nowoczesne Asymmetric Numeral Systems (ANS) osiągają podobne wyniki dzięki szybkim implementacjom tablicowym.
DEFLATE (wykorzystywane przez gzip, zlib i ZIP) łączy LZ77 z kodowaniem Huffmana. Specyfikacje są publiczne: DEFLATE RFC 1951, wrapper zlib RFC 1950i format gzip RFC 1952. Gzip jest przeznaczony do strumieniowania i wprost nie oferuje dostępu losowego. Obrazy PNG standaryzują DEFLATE jako jedyną metodę kompresji (maks. okno 32 KiB) zgodnie ze specyfikacją „Compression method 0… deflate/inflate… at most 32768 bytes” oraz W3C/ISO PNG 2nd Edition.
Zstandard (zstd): nowszy uniwersalny kompresor zaprojektowany dla wysokich współczynników i bardzo szybkiej dekompresji. Format opisano w RFC 8878 (oraz lustrze HTML) i w specyfikacji referencyjnej na GitHubie. Podobnie jak gzip, podstawowa ramka nie celuje w dostęp losowy. Jednym z supermocy zstd są słowniki: niewielkie próbki z korpusu, które dramatycznie poprawiają kompresję wielu małych lub podobnych plików (zob.dokumentację słowników python-zstandard i przykład Nigela Tao). Implementacje akceptują zarówno słowniki „unstructured”, jak i „structured” (dyskusja).
Brotli: zoptymalizowane pod kątem treści webowych (np. fonty WOFF2, HTTP). Łączy statyczny słownik z jądrem LZ+entropia podobnym do DEFLATE. Specyfikacja to RFC 7932, które opisuje też okno 2WBITS−16 z WBITS w [10, 24] (1 KiB−16 B do 16 MiB−16 B) i stwierdza, że nie zapewnia dostępu losowego. Brotli często pokonuje gzip na tekstach webowych, jednocześnie szybko dekodując.
Kontener ZIP: ZIP to archiwum plików, które może przechowywać wpisy z różnymi metodami kompresji (deflate, store, zstd itd.). De facto standardem jest APPNOTE PKWARE (zob.portal APPNOTE, hostowaną kopięoraz omówienia LC ZIP File Format (PKWARE) / ZIP 6.3.3).
LZ4 celuje w surową szybkość przy umiarkowanych współczynnikach. Zobacz stronę projektu („extremely fast compression”) oraz opis formatu ramek. Idealne do cache w pamięci, telemetrii lub wrażliwych ścieżek, gdzie dekompresja musi być prawie tak szybka jak RAM.
XZ / LZMA goni za wysoką gęstością (świetnymi współczynnikami) kosztem wolniejszej kompresji. XZ to kontener; ciężar pracy wykonują zwykle LZMA/LZMA2 (modelowanie podobne do LZ77 + range coding). Zobacz format .xz, specyfikację LZMA (Pavlov)oraz notatki jądra Linux o XZ Embedded. XZ zwykle kompresuje lepiej niż gzip i często konkuruje z nowoczesnymi kodekami wysokiego współczynnika, ale wymaga dłuższego kodowania.
bzip2 stosuje Transformację Burrowsa–Wheelera (BWT), move-to-front, RLE i kodowanie Huffmana. Zwykle daje mniejsze pliki niż gzip, ale działa wolniej; zobacz oficjalny podręcznik oraz stronę man (Linux).
Liczy się „rozmiar okna”. Odwołania w DEFLATE mogą sięgać tylko 32 KiB wstecz (RFC 1951) oraz limitu PNG 32 KiB opisanego tutaj. Brotli ma okno od ~1 KiB do 16 MiB (RFC 7932). Zstd dostraja okno i głębokość wyszukiwania poziomami (RFC 8878). Podstawowe strumienie gzip/zstd/brotli są projektowane do sekwencyjnego dekodowania; same formaty nie gwarantują dostępu losowego, choć kontenery (np. indeksy tar, ramek chunked lub indeksy specyficzne dla formatu) mogą go dodać.
Powyższe formaty są bezstratne: odtwarzają dokładnie te same bajty. Kodeki multimedialne często są stratne: odrzucają niewidoczne szczegóły, by osiągnąć niższe bitrate’y. W obrazach klasyczny JPEG (DCT, kwantyzacja, kodowanie entropijne) jest standaryzowany w ITU-T T.81 / ISO/IEC 10918-1. W audio MP3 (MPEG-1 Layer III) i AAC (MPEG-2/4) używają modeli percepcyjnych i transformacji MDCT (zob.ISO/IEC 11172-3, ISO/IEC 13818-7i przegląd MDCT tutaj). Metody stratne i bezstratne mogą współistnieć (np. PNG do UI, kodeki webowe dla obrazów/wideo/audio).
Teoria Shannon 1948 · Rate–distortion · Kodowanie Huffman 1952 · Kodowanie arytmetyczne · Range coding · ANS. Format DEFLATE · zlib · gzip · Zstandard · Brotli · LZ4 frame · Format XZ. Stos BWT Burrows–Wheeler (1994) · podręcznik bzip2. Media JPEG T.81 · MP3 ISO/IEC 11172-3 · AAC ISO/IEC 13818-7 · MDCT.
Podsumowanie: wybierz kompresor dopasowany do danych i ograniczeń, mierz na prawdziwych próbkach i nie zapominaj o zyskach ze słowników oraz sprytnego ramek. Z odpowiednią parą uzyskasz mniejsze pliki, szybsze transfery i żwawsze aplikacje bez poświęcania poprawności czy przenośności.
Kompresja plików to proces, który zmniejsza rozmiar pliku lub plików, zazwyczaj w celu oszczędności miejsca na dysku lub przyspieszenia transmisji przez sieć.
Kompresja plików działa poprzez identyfikowanie i usuwanie nadmiarowej informacji w danych. Wykorzystuje algorytmy do kodowania oryginalnych danych w mniejszej przestrzeni.
Dwa główne typy kompresji plików to kompresja bezstratna i stratna. Kompresja bezstratna pozwala na idealne przywrócenie oryginalnego pliku, podczas gdy kompresja stratna umożliwia znaczniejsze zmniejszenie rozmiaru kosztem pewnej utraty jakości danych.
Popularnym przykładem narzędzia do kompresji plików jest WinZip, który obsługuje wiele formatów kompresji, w tym ZIP i RAR.
W przypadku kompresji bezstratnej, jakość pozostaje niezmieniona. Jednak przy kompresji stratnej może dojść do zauważalnego spadku jakości, ponieważ eliminuje ona mniej ważne dane, aby bardziej znacząco zmniejszyć rozmiar pliku.
Tak, kompresja plików jest bezpieczna pod względem integralności danych, zwłaszcza przy kompresji bezstratnej. Jednak, jak wszystkie pliki, skompresowane pliki mogą być celem dla złośliwego oprogramowania lub wirusów, dlatego zawsze ważne jest, aby mieć zainstalowane wiarygodne oprogramowanie zabezpieczające.
Prawie wszystkie typy plików można skompresować, w tym pliki tekstowe, obrazy, audio, wideo i pliki oprogramowania. Jednak poziom możliwej do osiągnięcia kompresji może znacznie różnić się w zależności od typu pliku.
Plik ZIP to typ formatu pliku, który wykorzystuje kompresję bezstratną do zmniejszenia rozmiaru jednego lub więcej plików. Wiele plików w pliku ZIP jest efektywnie grupowanych razem w jeden plik, co ułatwia również udostępnianie.
Technicznie tak, chociaż dodatkowe zmniejszenie rozmiaru może być minimalne lub nawet niekorzystne. Kompresowanie już skompresowanego pliku czasami może zwiększyć jego rozmiar z powodu metadanych dodawanych przez algorytm kompresji.
Aby rozpakować plik, zazwyczaj potrzebujesz narzędzia do dekompresji lub rozpakowywania, takiego jak WinZip czy 7-Zip. Te narzędzia mogą wyodrębnić oryginalne pliki z formatu skompresowanego.