.tar.gz arşiv formatı, tarball veya gzipped tar arşivi olarak da bilinir, dosyaları ve dizinleri tek bir dosyada bir araya getirerek paketlemek ve sıkıştırmak için yaygın olarak kullanılan bir dosya formatıdır ve bu sayede saklama ve aktarım kolaylığı sağlar. Dosyaları ve dizinleri bir araya getirmek için tar (Kaset Arşivi) formatını, genel dosya boyutunu azaltmak için gzip sıkıştırmasıyla birleştirir. .tar.gz formatı Unix benzeri işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılır ve çeşitli arşivleme araçları ve yardımcı programları tarafından desteklenir.
Tar formatı, dosya ve dizin kayıtlarının bir araya getirilmesidir. Her kayıt, bir dosya veya dizin hakkında ad, boyut, izinler, sahiplik ve değişiklik zaman damgaları gibi meta veriler içerir. Gerçek dosya verileri arşivdeki meta verilerden sonra saklanır. Tar arşivleri dizin yapısını, sembolik bağlantıları ve diğer özel dosya türlerini koruyabilir.
Bir tar arşivi oluşturmak için tar yardımcı programı kullanılır. Belirtilen dizini veya dosya listesini yinelemeli olarak tarar ve tüm dosyaları ve dizinleri içeren tek bir tar dosyası oluşturur. Ortaya çıkan tar dosyası .tar uzantısına sahiptir. Tar komutu, çıktı dosya adını belirtme, belirli dosyaları veya dizinleri hariç tutma, izinleri ve sahipliği koruma ve sembolik bağlantıları işleme gibi arşiv oluşturma sürecini kontrol etmek için çeşitli seçenekleri destekler.
Tar formatı dosyaları bir araya getirmek için yararlı olsa da, kendi başına herhangi bir sıkıştırma sağlamaz. İşte gzip devreye giriyor. Gzip, verileri verimli bir şekilde sıkıştırmak için Lempel-Ziv kodlaması (LZ77) kullanan popüler bir sıkıştırma algoritmasıdır. Giriş verilerini analiz eder ve tekrarlanan dizileri daha önceki oluşumlarına referanslarla değiştirir ve verilerin genel boyutunu azaltır.
Bir .tar.gz arşivi oluşturmak için tar yardımcı programı gzip yardımcı programıyla birlikte kullanılır. İlk olarak, tar yardımcı programı daha önce açıklandığı gibi bir tar arşivi oluşturur. Ardından, ortaya çıkan tar dosyası, tar dosyasını gzip algoritmasıyla sıkıştıran gzip yardımcı programından geçirilir. Sıkıştırılmış çıktıya genellikle .gz uzantısı verilir ve bunun sonucunda .tar.gz dosyası oluşur.
Gzip'in sıkıştırma seviyesi komut satırı seçenekleri kullanılarak ayarlanabilir. Varsayılan olarak gzip, sıkıştırma oranı ve hız arasında iyi bir denge sağlayan 6 sıkıştırma seviyesi kullanır. Daha yüksek sıkıştırma seviyeleri (9'a kadar) daha küçük dosya boyutlarına neden olabilir ancak sıkıştırılması daha uzun sürebilir. Daha düşük sıkıştırma seviyeleri (1'e kadar) sıkıştırma oranına göre hıza öncelik verir.
Bir .tar.gz arşivinden dosya çıkarmak için işlem tersine çevrilir. Arşiv önce orijinal tar dosyasını geri yükleyen gzip yardımcı programı kullanılarak sıkıştırılır. Ardından, tar yardımcı programı tar arşivinden dosyaları ve dizinleri çıkarmak için kullanılır. Tar komutu, çıkarma konumunu belirtme, izinleri ve sahipliği koruma ve sembolik bağlantıları işleme seçeneklerini destekler.
.tar.gz formatının bir avantajı, farklı platformlar arasında uyumluluğudur. Tar ve gzip yardımcı programları Unix benzeri sistemlerde yaygın olarak bulunur ve diğer birçok işletim sistemi .tar.gz dosyalarını işlemek için araçlar sağlar. Bu, arşivleri bir sistemde oluşturmayı ve temel mimari veya işletim sisteminden bağımsız olarak başka bir sistemde çıkarmayı kolaylaştırır.
Komut satırı yardımcı programlarına ek olarak, çeşitli grafik araçları ve dosya sıkıştırma programları .tar.gz formatını destekler. Bu araçlar genellikle .tar.gz arşivleri oluşturmak, çıkarmak ve yönetmek için kullanıcı dostu arayüzler sağlar ve grafik arayüzleri tercih eden kullanıcılar için erişilebilir hale getirir.
.tar.gz formatının bazı sınırlamaları ve hususları vardır. Arşivlenmiş dosyalar için yerleşik şifreleme veya parola koruması sağlamaz. Güvenlik bir endişe kaynağıysa, .tar.gz ile birlikte ek şifreleme teknikleri veya araçları kullanılmalıdır. Ek olarak, gzip tarafından elde edilen sıkıştırma oranı, sıkıştırılan veri türüne bağlı olarak değişebilir. Metin tabanlı dosyalar ve tekrarlayan kalıplara sahip dosyalar iyi sıkıştırılırken, zaten sıkıştırılmış dosyalar (ör. görüntüler, videolar) daha fazla gzip sıkıştırmasından önemli ölçüde fayda sağlamayabilir.
Bu sınırlamalara rağmen, .tar.gz formatı, dosyaları paketleme ve sıkıştırmadaki basitliği, uyumluluğu ve etkinliği nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktadır. Genellikle kaynak kodunu, yazılım paketlerini, yedekleme arşivlerini dağıtmak ve büyük dosya koleksiyonlarını ağlar veya depolama ortamları üzerinden aktarmak için kullanılır.
Özetle, .tar.gz arşiv formatı, sıkıştırılmış bir arşiv dosyası oluşturmak için dosyaları ve dizinleri bir araya getirmek için tar formatını gzip sıkıştırmasıyla birleştirir. Dosyaları saklama ve aktarım için paketlemek ve sıkıştırmak için uygun ve verimli bir yol sunar ve farklı sistemler arasında uyumluluğu korur. .tar.gz formatını ve ilişkili araçlarını anlamak, çeşitli bilgi işlem ortamlarında dosyaları yönetmek ve dağıtmak için değerlidir.
Dosya sıkıştırması, veri dosyalarının boyutunu verimli depolama veya iletim için azaltan bir süreçtir. Çeşitli algoritmaları kullanarak, veriyi sıkıştırmak için fazlalıkları belirleyip ortadan kaldırır, bu genellikle verinin boyutunu orijinal bilgiyi kaybetmeden önemli ölçüde azaltabilir.
İki ana dosya sıkıştırma türü vardır: kayıpsız ve kayıplı. Kayıpsız sıkıştırma, orijinal verinin sıkıştırılmış veriden mükemmel bir şekilde yeniden oluşturulmasını sağlar, bu da her bit verinin önemli olduğu dosyalar için idealdir, örneğin metin veya veritabanı dosyaları. Yaygın örnekler arasında ZIP ve RAR dosya formatları bulunmaktadır. Diğer yandan, kayıplı sıkıştırma, dosya boyutunu daha önemli ölçüde azaltmak için daha az önemli verileri ortadan kaldırır, genellikle ses, video ve görüntü dosyalarında kullanılır. JPEG ve MP3'ler, bazı veri kayıplarının içeriğin algılanan kalitesini önemli ölçüde düşürmediği örneklerdir.
Dosya sıkıştırması çok sayıda şekilde faydalıdır. Cihazlarda ve sunucularda depolama alanını korur, maliyetleri düşürür ve verimliliği artırır. Ayrıca, ağlar üzerinden dosya aktarım sürelerini hızlandırır, bu da özellikle büyük dosyalar için çok değerlidir. Ayrıca, sıkıştırılmış dosyalar bir arşiv dosyasına gruplandırılabilir, bu da birden çok dosyanın organizasyonunda ve daha kolay taşınmasında yardımcı olur.
Ancak, dosya sıkıştırmasının bazı dezavantajları vardır. Sıkıştırma ve sıkıştırmayı açma süreci hesaplama kaynakları gerektirir, bu da sistem performansını yavaşlatabilir, özellikle daha büyük dosyalar için. Ayrıca, kayıplı sıkıştırma durumunda, bazı orijinal veriler sıkıştırma sırasında kaybolur ve sonuçtaki kalite, tüm kullanımlar için kabul edilebilir olmayabilir, özellikle yüksek kalite talep eden profesyonel uygulamalar için.
Dosya sıkıştırması, bugünün dijital dünyasında kritik bir araçtır. Verimliliği artırır, depolama alanını korur ve indirme ve yükleme sürelerini azaltır. Bununla birlikte, sistem performansı ve kalite bozulma riski açısından kendi dezavantajlarına sahiptir. Bu nedenle, belirli veri ihtiyaçları için doğru sıkıştırma tekniğini seçerken bu faktörlerin farkında olmak önemlidir.
Dosya sıkıştırması, dosyanın boyutunu azaltma işlemidir, genellikle depolama alanını tasarruf etmek veya bir ağ üzerindeki iletimi hızlandırmak için kullanılır.
Dosya sıkıştırması, verilerdeki gereksiz bilgileri belirleyip çıkararak çalışır. İlk verileri daha küçük bir alanda kodlamak için algoritmalar kullanır.
Dosya sıkıştırmanın iki ana türü lossless (kayıpsız) ve lossy (kayıplı) sıkıştırmadır. Kayıpsız sıkıştırma, orijinal dosyanın mükemmel bir şekilde geri yüklenmesini sağlarken, kayıplı sıkıştırma, veri kalitesindeki bazı kayıpların maliyetine daha büyük ölçüde boyut küçültmeyi sağlar.
Popüler bir dosya sıkıştırma aracı örneği, ZIP ve RAR dahil olmak üzere birden fazla sıkıştırma formatını destekleyen WinZip'tir.
Kayıpsız sıkıştırma ile kalite değişmez. Ancak, kayıplı sıkıştırmada, dosya boyutunu daha da küçültmek için az önemli veriler çıkarıldığından kalitede belirgin bir azalma olabilir.
Evet, veri bütünlüğü açısından dosya sıkıştırması güvenlidir, özellikle kayıpsız sıkıştırmayla. Ancak, başka herhangi bir dosyada olduğu gibi, sıkıştırılmış dosyalar da zararlı yazılım veya virüsler tarafından hedef alınabilir, bu yüzden her zaman güvenilir bir güvenlik yazılımı bulundurmak önemlidir.
Neredeyse tüm dosya türleri sıkıştırılabilir, bu türler arasında metin dosyaları, resimler, ses, video ve yazılım dosyaları bulunur. Ancak, elde edilebilecek sıkıştırma seviyesi, dosya türlerine göre önemli ölçüde değişebilir.
ZIP dosyası, bir veya daha fazla dosyanın boyutunu azaltmak için kayıpsız sıkıştırmayı kullanan bir dosya formatı türüdür. ZIP dosyasındaki birden fazla dosya, tek bir dosyada etkili bir şekilde bir araya getirilir, bu da paylaşmayı kolaylaştırır.
Teknik olarak, evet, ancak ek boyut azaltma minimum veya hatta zararlı olabilir. Zaten sıkıştırılmış bir dosyayı sıkıştırmak, bazen sıkıştırma algoritması tarafından eklenen metadatanın neden olduğu boyut artışına neden olabilir.
Bir dosyayı açmak için genellikle bir açma veya açma aracına ihtiyacınız vardır, örneğin WinZip veya 7-Zip. Bu araçlar, sıkıştırılmış formatından orijinal dosyaları çıkarabilir.